Wat is dat toch met de zee? Hou op met de zee te zoeken. Zo heet de belangrijkste bundel van de Griekse dichter Georges Seferis. Heel anders klinkt het bij de Duitse schrijfster Dorothee Sölle die de zee net in haar kamer uitnodigt op een manier en vanuit een ontvankelijkheid die bijzonder aan shikantaza doet denken.

Georges (Giorgos) Seferis (1900-1971) was een belangrijk Nieuwgrieks dichter, o.a. onderscheiden met de Nobelprijs in 1963. Centraal in het werk van deze beroepsdiplomaat staan thuisloosheid, verbanning en het leven als zwerftocht. In vaak bedriegelijk eenvoudige spreektaal vertelt hij van de Griekse geschiedenis en het mediterrane landschap. Net als bijvoorbeeld W.B. Yeats en T.S. Eliot slaagt hij erin een persoonlijke anecdotiek en private mythologie uit te tillen tot een algemeen geldend metafoor dat spreekt van en voor alle mensen.

Dorothee Sölle (1929- 2003). Sölles achtergrond was een liberaal-burgerlijk milieu. Haar familie had niet veel op met kerk en religie. Zelf beschrijft Sölle haar keuze voor het christendom als een radicaal bekeringsproces, een fundamentele omwenteling in haar leven. Zelf zegt ze: 'De essentie van mijn ommekeer had te maken met Auschwitz. Hoe kon zoiets gebeuren met een volk van geschoolde Europeanen, die Beethoven speelden. Waar waren jullie, ouders en leraren? Wat hebben jullie gedacht en gedaan in die tijd?'

Het boek dat ze zelf haar magnum opus noemt, is getiteld Mystiek en verzet. Mystiek en verzet horen voor Sölle bij elkaar als twee kanten van één medaille. De rationele benadering alleen is onvoldoende om het religieuze te verdiepen. Er is nog een andere dimensie nodig die een antwoord kan geven op de vraag: waarom doe je dat nu allemaal? Waaróm verzet je je? En dan beland je bij de mystiek.

Zonder mystiek verzandt verzet in cynisme. Zonder mystiek houden we het verzet niet vol. Ook persoonlijk heeft Sölle haar strijdvaardigheid altijd gecombineerd met persoonlijke verdieping, inkeer en meditatie. Haar boek De Heenreis uit 1975 beschrijft bijvoorbeeld haar spirituele zoektocht en haar ervaringen met meditatie. De kern van dat boek is dat de spirituele weg naar binnen (de heenreis) noodzakelijk vooraf moet gaan aan de terugreis, de reis naar het leven van alle dag, naar de sociale werkelijkheid, naar ego-loze solidariteit. Want dan zal de diepgang van de heenreis de terugreis voeden en uitzuiveren. En uiteindelijk zullen de religieuze weg naar binnen en de weg naar solidariteit met de medemens dan samengaan en uitmonden in een eenheid van spiritualiteit én solidariteit.

'‘Ik ben niet alles, ik ben een deel’. Het mystieke beeld van haar eigen dood was voor Sölle een druppel te worden in de zee van Gods liefde. Want ook een druppeltje vermeerdert de kracht van de onafzienbare zee. Ook een druppeltje treedt binnen in de diepte van het zijn.
(citaten uit een artikel van Monique Wolf in het tijdschrift Streven, jaargang 2004)

Het onderdeeltje ‘Poezie’ krijgt het bezoek van twee grote dichters en een al even indrukwekkende dichteres. Onlangs raakte ik in gesprek met een hoogleraar filosofie met wie ik in een ver verleden mijn studies Germaanse gedaan had. Allebei hadden we toen literatuur als specialisatie. En ik vroeg ‘m van wie hij het meeste geleerd had over zichzelf, over de mens en over de condition humaine. Hij twijfelde niet lang en koos voor de literatuur: ’Met als voorbehoud uiteraard dat het grote literatuur is en die is schaars, misschien veel schaarser dan de overvolle bibliotheken doen vermoeden’.

Vanuit die overweging koos ik opnieuw een drietal gedichten die al vele jaren mijn zenpraktijk zijn blijven begeleiden. Het gedicht van Kavafis windt er geen doekjes om: op het leven kun je antwoorden met een ja of met een neen. Beide antwoorden zijn valabel en hebben hun rechten maar zij komen onherroepelijk op een heel ander einde uit. De dichteres Vasalis heeft het over een eeuwigheid wachten omhuld door de broze schelp van dit eigenste moment. En met Borges is de cirkel rond. De 85-jarige dichter heeft al te vaak ‘neen’ of ‘liever niet’ of ‘toch maar beter niet’ gezegd tegen het leven en zou het bij een tweede beurt helemaal anders aanpakken. Het lijkt een luchthartig gedicht maar vergis je niet: het torst de ernst en de zwaarte van een lang en moeilijk leven. Naar de rubriek ‘Poezie’.

Geven - lees: liefdadigheid, generositeit, … - is een essentiële deugd in elke religie. In het boeddhisme is het zelfs zo essentieel dat het als ‘dana’ onderdeel is van de paramita’s en er zelfs de eerste plaats bekleedt (meer lezen over de paramita’s).

Geven omvat uiteraard het geven van materiële hulp aan wie behoeftig is maar het omvat bijvoorbeeld ook spirituele begeleiding van wie zoekende is en liefhebbende vriendelijkheid voor iedereen.

Het boeddhisme heeft evenwel minstens evenveel aandacht voor de zuivere dan wel onzuivere motivatie van waaruit wij geven.
Onzuivere motieven zijn volgens de Anguttara Nikaya bijvoorbeeld: schaamte of vrees voor intimidatie als we niet zouden geven, geven om iets terug te krijgen of geven om daar zelf een goed gevoel aan over te houden. De idee dat geven zou zorgen voor een beter karma en dus uitzicht op een betere/hogere hergeboorte in een volgend leven, geldt eveneens als een onzuiver motief. De Boeddha was duidelijk: je moet geven zonder verwachting van een beloning, zonder gehecht te zijn aan wat je geeft noch aan wie het ontvangt. Want uiteindelijk is er niemand die geeft en niemand die ontvangt.
Geven vanuit een zuivere motivatie heet ‘dana paramita’ en is zowel het fundament van spirituele ontwikkeling als het zaadje waaruit inzicht ontkiemt.

Zoals elk jaar schenkt Maha Karuna Leuven in de eindejaarsperiode een deel van haar kasgeld (20%) aan o.a.:

• SISP vzw (kinderen in India);
• Saancho vzw (kinderen in Nepal);
• De fiscale winst van de stortingen van het vorige fiscaal jaar jaar werd gegroepeerd met een individuele storting aan Vredeseilanden.

Wat is dat toch met de zee? Hou op met de zee te zoeken. Zo heet de belangrijkste bundel van de Griekse dichter Georges Seferis. Heel anders klinkt het bij de Duitse schrijfster Dorothee Sölle die de zee net in haar kamer uitnodigt op een manier en vanuit een ontvankelijkheid die bijzonder aan shikantaza doet denken.

Georges (Giorgos) Seferis (1900-1971) was een belangrijk Nieuwgrieks dichter, o.a. onderscheiden met de Nobelprijs in 1963. Centraal in het werk van deze beroepsdiplomaat staan thuisloosheid, verbanning en het leven als zwerftocht. In vaak bedriegelijk eenvoudige spreektaal vertelt hij van de Griekse geschiedenis en het mediterrane landschap. Net als bijvoorbeeld W.B. Yeats en T.S. Eliot slaagt hij erin een persoonlijke anecdotiek en private mythologie uit te tillen tot een algemeen geldend metafoor dat spreekt van en voor alle mensen.

Dorothee Sölle (1929- 2003). Sölles achtergrond was een liberaal-burgerlijk milieu. Haar familie had niet veel op met kerk en religie. Zelf beschrijft Sölle haar keuze voor het christendom als een radicaal bekeringsproces, een fundamentele omwenteling in haar leven. Zelf zegt ze: 'De essentie van mijn ommekeer had te maken met Auschwitz. Hoe kon zoiets gebeuren met een volk van geschoolde Europeanen, die Beethoven speelden. Waar waren jullie, ouders en leraren? Wat hebben jullie gedacht en gedaan in die tijd?'

Het boek dat ze zelf haar magnum opus noemt, is getiteld Mystiek en verzet. Mystiek en verzet horen voor Sölle bij elkaar als twee kanten van één medaille. De rationele benadering alleen is onvoldoende om het religieuze te verdiepen. Er is nog een andere dimensie nodig die een antwoord kan geven op de vraag: waarom doe je dat nu allemaal? Waaróm verzet je je? En dan beland je bij de mystiek.

Zonder mystiek verzandt verzet in cynisme. Zonder mystiek houden we het verzet niet vol. Ook persoonlijk heeft Sölle haar strijdvaardigheid altijd gecombineerd met persoonlijke verdieping, inkeer en meditatie. Haar boek De Heenreis uit 1975 beschrijft bijvoorbeeld haar spirituele zoektocht en haar ervaringen met meditatie. De kern van dat boek is dat de spirituele weg naar binnen (de heenreis) noodzakelijk vooraf moet gaan aan de terugreis, de reis naar het leven van alle dag, naar de sociale werkelijkheid, naar ego-loze solidariteit. Want dan zal de diepgang van de heenreis de terugreis voeden en uitzuiveren. En uiteindelijk zullen de religieuze weg naar binnen en de weg naar solidariteit met de medemens dan samengaan en uitmonden in een eenheid van spiritualiteit én solidariteit.

'‘Ik ben niet alles, ik ben een deel’. Het mystieke beeld van haar eigen dood was voor Sölle een druppel te worden in de zee van Gods liefde. Want ook een druppeltje vermeerdert de kracht van de onafzienbare zee. Ook een druppeltje treedt binnen in de diepte van het zijn.
(citaten uit een artikel van Monique Wolf in het tijdschrift Streven, jaargang 2004)

Het onderdeeltje ‘Poezie’ krijgt het bezoek van twee grote dichters en een al even indrukwekkende dichteres. Onlangs raakte ik in gesprek met een hoogleraar filosofie met wie ik in een ver verleden mijn studies Germaanse gedaan had. Allebei hadden we toen literatuur als specialisatie. En ik vroeg ‘m van wie hij het meeste geleerd had over zichzelf, over de mens en over de condition humaine. Hij twijfelde niet lang en koos voor de literatuur: ’Met als voorbehoud uiteraard dat het grote literatuur is en die is schaars, misschien veel schaarser dan de overvolle bibliotheken doen vermoeden’.

Vanuit die overweging koos ik opnieuw een drietal gedichten die al vele jaren mijn zenpraktijk zijn blijven begeleiden. Het gedicht van Kavafis windt er geen doekjes om: op het leven kun je antwoorden met een ja of met een neen. Beide antwoorden zijn valabel en hebben hun rechten maar zij komen onherroepelijk op een heel ander einde uit. De dichteres Vasalis heeft het over een eeuwigheid wachten omhuld door de broze schelp van dit eigenste moment. En met Borges is de cirkel rond. De 85-jarige dichter heeft al te vaak ‘neen’ of ‘liever niet’ of ‘toch maar beter niet’ gezegd tegen het leven en zou het bij een tweede beurt helemaal anders aanpakken. Het lijkt een luchthartig gedicht maar vergis je niet: het torst de ernst en de zwaarte van een lang en moeilijk leven. Naar de rubriek ‘Poezie’.

Geven - lees: liefdadigheid, generositeit, … - is een essentiële deugd in elke religie. In het boeddhisme is het zelfs zo essentieel dat het als ‘dana’ onderdeel is van de paramita’s en er zelfs de eerste plaats bekleedt (meer lezen over de paramita’s).

Geven omvat uiteraard het geven van materiële hulp aan wie behoeftig is maar het omvat bijvoorbeeld ook spirituele begeleiding van wie zoekende is en liefhebbende vriendelijkheid voor iedereen.

Het boeddhisme heeft evenwel minstens evenveel aandacht voor de zuivere dan wel onzuivere motivatie van waaruit wij geven.
Onzuivere motieven zijn volgens de Anguttara Nikaya bijvoorbeeld: schaamte of vrees voor intimidatie als we niet zouden geven, geven om iets terug te krijgen of geven om daar zelf een goed gevoel aan over te houden. De idee dat geven zou zorgen voor een beter karma en dus uitzicht op een betere/hogere hergeboorte in een volgend leven, geldt eveneens als een onzuiver motief. De Boeddha was duidelijk: je moet geven zonder verwachting van een beloning, zonder gehecht te zijn aan wat je geeft noch aan wie het ontvangt. Want uiteindelijk is er niemand die geeft en niemand die ontvangt.
Geven vanuit een zuivere motivatie heet ‘dana paramita’ en is zowel het fundament van spirituele ontwikkeling als het zaadje waaruit inzicht ontkiemt.

Zoals elk jaar schenkt Maha Karuna Leuven in de eindejaarsperiode een deel van haar kasgeld (20%) aan o.a.:

• SISP vzw (kinderen in India);
• Saancho vzw (kinderen in Nepal);
• De fiscale winst van de stortingen van het vorige fiscaal jaar jaar werd gegroepeerd met een individuele storting aan Vredeseilanden.

Wat is dat toch met de zee? Hou op met de zee te zoeken. Zo heet de belangrijkste bundel van de Griekse dichter Georges Seferis. Heel anders klinkt het bij de Duitse schrijfster Dorothee Sölle die de zee net in haar kamer uitnodigt op een manier en vanuit een ontvankelijkheid die bijzonder aan shikantaza doet denken.

Georges (Giorgos) Seferis (1900-1971) was een belangrijk Nieuwgrieks dichter, o.a. onderscheiden met de Nobelprijs in 1963. Centraal in het werk van deze beroepsdiplomaat staan thuisloosheid, verbanning en het leven als zwerftocht. In vaak bedriegelijk eenvoudige spreektaal vertelt hij van de Griekse geschiedenis en het mediterrane landschap. Net als bijvoorbeeld W.B. Yeats en T.S. Eliot slaagt hij erin een persoonlijke anecdotiek en private mythologie uit te tillen tot een algemeen geldend metafoor dat spreekt van en voor alle mensen.

Dorothee Sölle (1929- 2003). Sölles achtergrond was een liberaal-burgerlijk milieu. Haar familie had niet veel op met kerk en religie. Zelf beschrijft Sölle haar keuze voor het christendom als een radicaal bekeringsproces, een fundamentele omwenteling in haar leven. Zelf zegt ze: 'De essentie van mijn ommekeer had te maken met Auschwitz. Hoe kon zoiets gebeuren met een volk van geschoolde Europeanen, die Beethoven speelden. Waar waren jullie, ouders en leraren? Wat hebben jullie gedacht en gedaan in die tijd?'

Het boek dat ze zelf haar magnum opus noemt, is getiteld Mystiek en verzet. Mystiek en verzet horen voor Sölle bij elkaar als twee kanten van één medaille. De rationele benadering alleen is onvoldoende om het religieuze te verdiepen. Er is nog een andere dimensie nodig die een antwoord kan geven op de vraag: waarom doe je dat nu allemaal? Waaróm verzet je je? En dan beland je bij de mystiek.

Zonder mystiek verzandt verzet in cynisme. Zonder mystiek houden we het verzet niet vol. Ook persoonlijk heeft Sölle haar strijdvaardigheid altijd gecombineerd met persoonlijke verdieping, inkeer en meditatie. Haar boek De Heenreis uit 1975 beschrijft bijvoorbeeld haar spirituele zoektocht en haar ervaringen met meditatie. De kern van dat boek is dat de spirituele weg naar binnen (de heenreis) noodzakelijk vooraf moet gaan aan de terugreis, de reis naar het leven van alle dag, naar de sociale werkelijkheid, naar ego-loze solidariteit. Want dan zal de diepgang van de heenreis de terugreis voeden en uitzuiveren. En uiteindelijk zullen de religieuze weg naar binnen en de weg naar solidariteit met de medemens dan samengaan en uitmonden in een eenheid van spiritualiteit én solidariteit.

'‘Ik ben niet alles, ik ben een deel’. Het mystieke beeld van haar eigen dood was voor Sölle een druppel te worden in de zee van Gods liefde. Want ook een druppeltje vermeerdert de kracht van de onafzienbare zee. Ook een druppeltje treedt binnen in de diepte van het zijn.
(citaten uit een artikel van Monique Wolf in het tijdschrift Streven, jaargang 2004)

Het onderdeeltje ‘Poezie’ krijgt het bezoek van twee grote dichters en een al even indrukwekkende dichteres. Onlangs raakte ik in gesprek met een hoogleraar filosofie met wie ik in een ver verleden mijn studies Germaanse gedaan had. Allebei hadden we toen literatuur als specialisatie. En ik vroeg ‘m van wie hij het meeste geleerd had over zichzelf, over de mens en over de condition humaine. Hij twijfelde niet lang en koos voor de literatuur: ’Met als voorbehoud uiteraard dat het grote literatuur is en die is schaars, misschien veel schaarser dan de overvolle bibliotheken doen vermoeden’.

Vanuit die overweging koos ik opnieuw een drietal gedichten die al vele jaren mijn zenpraktijk zijn blijven begeleiden. Het gedicht van Kavafis windt er geen doekjes om: op het leven kun je antwoorden met een ja of met een neen. Beide antwoorden zijn valabel en hebben hun rechten maar zij komen onherroepelijk op een heel ander einde uit. De dichteres Vasalis heeft het over een eeuwigheid wachten omhuld door de broze schelp van dit eigenste moment. En met Borges is de cirkel rond. De 85-jarige dichter heeft al te vaak ‘neen’ of ‘liever niet’ of ‘toch maar beter niet’ gezegd tegen het leven en zou het bij een tweede beurt helemaal anders aanpakken. Het lijkt een luchthartig gedicht maar vergis je niet: het torst de ernst en de zwaarte van een lang en moeilijk leven. Naar de rubriek ‘Poezie’.

Geven - lees: liefdadigheid, generositeit, … - is een essentiële deugd in elke religie. In het boeddhisme is het zelfs zo essentieel dat het als ‘dana’ onderdeel is van de paramita’s en er zelfs de eerste plaats bekleedt (meer lezen over de paramita’s).

Geven omvat uiteraard het geven van materiële hulp aan wie behoeftig is maar het omvat bijvoorbeeld ook spirituele begeleiding van wie zoekende is en liefhebbende vriendelijkheid voor iedereen.

Het boeddhisme heeft evenwel minstens evenveel aandacht voor de zuivere dan wel onzuivere motivatie van waaruit wij geven.
Onzuivere motieven zijn volgens de Anguttara Nikaya bijvoorbeeld: schaamte of vrees voor intimidatie als we niet zouden geven, geven om iets terug te krijgen of geven om daar zelf een goed gevoel aan over te houden. De idee dat geven zou zorgen voor een beter karma en dus uitzicht op een betere/hogere hergeboorte in een volgend leven, geldt eveneens als een onzuiver motief. De Boeddha was duidelijk: je moet geven zonder verwachting van een beloning, zonder gehecht te zijn aan wat je geeft noch aan wie het ontvangt. Want uiteindelijk is er niemand die geeft en niemand die ontvangt.
Geven vanuit een zuivere motivatie heet ‘dana paramita’ en is zowel het fundament van spirituele ontwikkeling als het zaadje waaruit inzicht ontkiemt.

Zoals elk jaar schenkt Maha Karuna Leuven in de eindejaarsperiode een deel van haar kasgeld (20%) aan o.a.:

• SISP vzw (kinderen in India);
• Saancho vzw (kinderen in Nepal);
• De fiscale winst van de stortingen van het vorige fiscaal jaar jaar werd gegroepeerd met een individuele storting aan Vredeseilanden.