Plaatje Gedicht 1. Op zoek naar de os Met kracht je een pad hakkend door de braamstruiken,
zoek je naar de os;
Brede rivieren, eeuwige bergen, het pad lijkt eindeloos.
Je krachten nemen af, je geest raakt uitgeput maar je kan hem niet vinden.
Er is alleen het zachte geritsel van esdoornbladeren,
en het avondlied van de krekels.2. Sporen van de os Langs de rivier, diep in het bos, vind je de sporen;
De geurige grassen achter je latend, bestudeer je de subtiele tekens.
De sporen, plotseling zo helder als de verre hemel,
leiden je de eindeloze bergen in. Er is geen plek waar je iets kunt verstoppen.3. De os zien Het gezang van de wielewaal weergalmt in het bos.
De zon is warm, het briesje voelt zacht,
wilgen staan groen langs het water.
De os heeft geen plaats om zich te keren in de braamstruiken.4. De os vangen Met buitengewone krachtsinspanning grijp je de os.
Maar zijn wil is sterk en zijn lijf en en al vastberadendheid.
Soms loopt hij hoog in de bergen in,
andere keren verdwijnt hij in de mist.5. De os temmen De zweep en ketting kunnen niet opzij worden gelegd.
Anders kan de os weer gaan dwalen in de modderige moerassen.
Maar train je het dier geduldig om je te leren vertrouwen,
dan wordt het zachtaardig en stapt het onbekommerd.
Volgt het uit eigen beweging de weg die jij gaat.6. Met de os naar huis De kronkelende weg volgend, rijd je met de os naar huis.
Het wijsje dat je blaast op een rustieke fluit;
doordringt de avondlijke nevel.
Met elke noot, elk wijsje: het gevoel zonder grenzen te zijn.
Aan gene zijde van lippen en mond.7. De os vergeten Schrijlings gezeten op de os kom je thuis.
Nu de rust is neergedaald is de os vergeten.
Met de stralende zon hoog aan de hemel, voel je een gelukzalige rust. Zweep en ketting hangen ongebruikt
achterin je hutje met zijn rieten dak.8. Voorbij aan de os Zweep, ketting, het zelf en de os zijn allemaal versmolten.
Er blijft geen spoor.
De uitgestrekte blauwe lucht is niet bereikbaar voor gedachten;
hoe zou een sneeuwvlok zich kunnen handhaven in een razend vuur? Thuis aangekomen, bent je in overeenstemming
met de Weg van de ouden.9. Terugkeren naar de Bron Eenmaal teruggekeerd bij de bron
is de inspanning voorbij.
Het intieme zelf ziet niets buiten zich, hoort niets buiten zich.
En toch, de eindeloze rivier stroomt rustig verder,
de bloemen zijn rood.10. Naar de markt Op blote voeten en zonder opsmuk
ga je naar de markt. In vreugde glimlachend,
al zit je onder het stof en zijn je kleren best wel haveloos.
Zonder de minste bovennatuurlijke kracht,
breng je de verdorde bomen tot spontane bloei.
Nederlandse vertaling van de Engelse versie 'Riding the Ox Home. Stages on the Path of Enlightenment' van zenmeester John Daido Loori, Shambala, Boston & London, 2002, naar de eerste editie 'Path of Enlightenment: Stages in a Spiritual Journey, Mountains en Rivers Order, 1999
Sengai Gibon (1750-1837), Plaatje van de Os, nr. 6, Met de Os naar Huis